Hizmetlerimizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanıyoruz. Çerez politikamıza buradan ulaşabilirsiniz. KVKK detayları için web sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

Bartın Üniversitesi
Öğrenmeyi ve Öğretmeyi Geliştirme Koordinatörlüğü
image/svg+xml
image/svg+xml

Çocuk ve Oyun


Çocuk ve Oyun

Çocuklar, büyümelerine ve öğrenmelerine yardımcı olmak için bilmemiz gereken şeylerin hepsini olmasa da çoğunu bize anlatır. Öğrenmemiz gereken şey, onları takip etmek, gitmek istedikleri yere kadar izlemek ve oraya vardıklarında sessizce gözlemlemektir. Peki, bu gözlem sonucunda ne buluruz? Çoğu zaman onların oyun oynadıklarını görürüz. Oyunun neden bu kadar önemli olduğunu merak ediyor olabilirsiniz. Çünkü çocuklar dünyayı/çevresini ve kendilerini oyun yoluyla öğrenirler.

İlk çocukluk dönemi doğumdan sonra gelişimin en hızlı olduğu dönemdir. Bu dönem aynı zamanda çocuğun ilk öğrenmelerinin gerçekleştiği dönemdir. Bu çerçevede oyun, beslenme, sağlık, barınma ve eğitim gibi temel ihtiyaçların yanı sıra tüm çocukların potansiyelini geliştirmek için hayati öneme sahiptir. Diğer bir ifadeyle oyun yaşamın devamı için doğanın eğitimidir. Çocuklar birçok bilgi ve beceriyi, dünyayı/çevrelerini, kendilerini bu dönemde oyun yolu ile öğrenirler. Unutmayın! Çocukların dili yani iletişim biçimi oyundur. Kısacası oyun çocuğun kendini anlatabildiği en kolay yoldur. Oyun aynı zamanda geçmiş ile bir bağlantı, gelecek ile için bir kaynaktır.

Çocuklar, tarih boyunca her dönemde ve her kültürde oyun oynamışlardır. Çocuk oyunları; onların kim oldukları, nasıl hissettikleri, ne yapabilecekleri ve kim olmak istedikleri hakkında bizlere çok şey anlatır. Çocukların oynadıkları oyun türleri, aldığı roller, bu rolleri sergilerken sergilediği davranışlar anne babalar ve eğitimciler için çocuğu tanımada bir ipucudur. Çocuklar dünyaya geldikleri andan itibaren oynamaya başladığı gelişimlerini etkileyen ve ilk çocukluk yıllarında kendini, çevresini, dünyayı oyun oynayarak tanıdığı bir gerçektir. Çocukların büyümeleri ve sağlıklı gelişmeleri için beslenme, sevgi, bakım ne kadar gerekli ise oyunda o kadar gereklidir. Bazı anne babalar oyunu çocuğun eğlenmesine, oyalanmasına yarayan amaçsız bir uğraş olarak görürler. Oysaki oyun çocuk için ciddiye alınması gereken, önemli bir iştir. Oyun, çocuk dünyasında özellikle sevgi görme ihtiyacı kadar önemli bir yere sahiptir; bu nedenle çocuk için sadece zaman geçirme ve eğlenme aracı olan bir faaliyet değildir. Oyunun çocuğu eğiten, hayata hazırlayan, aynı zamanda toplumsal kültürü kuşaklar boyunca aktarmada başat rol üstlenerek karakter oluşumunun vazgeçilmez bir parçası olduğu söylenebilir.

Oyun çocukların kendi deneyimlerini yaşayarak hayatı tanımalarını sağlar ve onların fiziksel, zihinsel, dil, sosyal ve duygusal gelişimlerini destekler. Bunun yanı sıra çocukların hayal gücünü, yaratıcılığını, akranları ile ilişkilerini, yardımseverlik, paylaşma, empati kurma gibi temel düşüncelerin gelişmesine önemli katkı sağlar.

Çocuklar oyun oynarken duygu ve düşüncelerini ifade etmenin yanı sıra çevreleriyle ilişki kurmayı öğrenirler. Böylece sosyal ve toplumsal bir birey olmanın özelliklerini sergilerler. Oyun, çocukların sorunların üstesinden gelmelerine ve korku, öfke ya da üzüntü gibi güçlü olumsuz duygularla başa çıkabilmelerine yardımcı olur. Çocukların oyun sırasında gözlemlenmesi onların neler hissettikleri, yaşam deneyimleri ve algıları konusunda yol göstericidir.

Oyunun çocukların gelişiminde yarattığı etkiler ise genel itibariyle şunlardır;
  • Çocuklar oyun oynarken bedenlerinde biriken enerjiyi boşaltma fırsatı bulurlar.
  • Oyun oynarken çocukların kas gelişimi hızlanır ve güçlenir.
  • Çocuklar oyun yoluyla öğrenirler ve farklı beceriler geliştirirler.
  • Düşünmeyi ve kendi başlarına karar vermeyi öğrenirler.
  • Dikkatini bir noktaya toplamayı ve becerilerini düzenlemeyi öğrenirler.
  • Çevrelerini araştırma, objeleri tanıma ve problem çözme becerileri gelişir.
  • Kendilerini ve çevrelerini tanımalarına yardımcı olur.
  • Hayal gücünü ve yaratıcılıklarını geliştirir.
  • Alıcı ve ifade edici dil becerileri gelişir.
  • Çocuklar oyun sırasında kendileri ve çevreleri ile ilgili bilgileri ifade etme olanağı bulurlar.
  • Çocuklar oyunda kendi haklarını korumayı, başkalarının haklarına saygı göstermeyi öğrenirler.
  • Sorumluluk almayı, iş birliği yapmayı ve paylaşmayı öğrenirler.
  • Farklı sosyal rolleri deneyimleme fırsatı bulurlar.
  • Toplu yaşam için gerekli olan sosyal kuralları öğrenirler.

Tüm bu etkileri göz önünde bulundurduğumuz da oyunun çocuğun gelişiminde ne kadar önemli olduğunu görebiliriz. Oyun geçmiş ile bir bağlantı, gelecek ile için bir kaynaktır.

16 Mart 2025
Dr. Öğr. Üyesi Ümmühan AKPINAR AFŞİN 

Bartın Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Temel Eğitim Bölümü

                                                                                  

   


  • Çocuk ve Oyun

  • Prompt Yazma Sanatı: Eğitimde Daha Etkili ve Verimli Sorular Oluşturma

  • Görünmeyen Mücadele: Özel Gereksinimli Çocukların Aileleri Neler Yaşıyor?

  • Akademisyenlere yönelik gerçekleştirdiğimiz eğitimlerimiz yoğun katılımla tamamlandı.

  • Bit’lerin Eğitime Katkısı: Dijital Bilginin Temel Taşları

  • Hizmetkâr ve Lider Olmak

  • 21. Yüzyıl Öğretmenleri için Dijital Araç Kutusu

  • Boşlukların Gölgesi ve efsuni dokunuş

  • ÖğrenGeliş ekibi ‘Yükseköğretimde Öğrenme’ Çalıştayı'na katıldı.

  • Karmaşık Bilgilerle Başa Çıkmak: Bilişsel Yük